“TẤN TRÒ ĐỜI” SAU CUỘC CHƠI DU LỊCH

[Nguyễn Hồng Kiên]

YÊN NINH


- Dọc bãi biển từ Đà Nẵng đến Cửa Đại (Hội An) những resort, khách sạn, khu nghỉ dưỡng cao cấp tràn ngập, để lại đằng sau nhiều thân phận đang trên con đường bần cùng hoá.

Lênh đênh từ biển về sông

Bà Lê Thị Tình năm nay đã 72 tuổi – cái tuổi an nhàn vui vầy cùng
con cháu – nhưng hàng ngày từ sáng sớm đến tối mịt vẫn phải gồng mình
chèo thuyền đưa khách du ngoạn trên sông Hoài (TP Hội An).

Cách đây hơn 10 năm, nhà bà Tình ở ngay cửa biển.
Cả gia đình sinh sống chủ yếu bằng nghề đánh bắt ven bờ. Thời ấy, tuy
không khá giả nhưng biển cũng hào phóng cho đủ cái ăn.
Đùng một cái, chính quyền đến bảo di dân: “Xóm này nhà nước triển khai
dự án du lịch”, rồi họ hứa sẽ nhận hai thằng con trai bà vào làm ở
khách sạn, lương cao.

Xóm thuyền gầm cầu trên sông Hoài. Đây là nơi trú mưa, nắng cho hơn 10 thân già côi cút hành nghề chở khách du lịch trên sông.

Bà Tình khấp khởi mừng, những tưởng con cái sẽ có nghề nghiệp ổn
định, không phải lênh đênh mạo hiểm đi biển nữa. Đợi mãi, số tiền được
đền bù rồi cũng tiêu hết và lời hứa kia cũng bặt vô âm tín.

Không chờ đợi được, hai thằng con trai bà năm kia tìm đường vào Nam làm thuê.
Và bà, lại mang con thuyền cũ ngược sông Hoài vào TP Hội An chở khách du lịch kiếm ăn qua ngày.

Đợt Tết vừa rồi, hai thằng con về bảo bà vào trong Nam giúp việc,
lương tháng cũng được 2 triệu. Bà nhất quyết không đi: “Một phần vì
mồ mả ông nhà tôi ở ngoài này lấy ai hương khói, phần vì cuối đời
rồi, sống được bao nhiêu nữa mà phải tha hương cầu thực hả chú?”

“Cái nghề ni cực lắm chú ơi, chỉ làm được trong mấy tháng hè thôi.
Đến tháng 10, tháng 11 lũ về, nước sông to, chả có khách nào mạo
hiểm dám du ngoạn trên con thuyền mong manh này đâu”.

Nói rồi, bà chỉ về những con tàu du lịch hiện đại nằm san sát bên
sông: “Khách họ thích đi con tàu kia hơn, vừa an toàn lại có phục vụ đồ
ăn uống”.

Mỗi ngày, bà Tình chở được 3-5 lượt khách, mỗi lượt khách chỉ được
5-10 nghìn đồng. Khách của bà chủ yếu là các cô cậu học trò ít tiền,
thích đi du lịch Hội An.


Nhặt nhạnh tiền lẻ

Gọi “xóm thuyền gầm cầu” bởi dưới gầm cầu nối hai dãy phố ở hai bờ
sông Hoài là nơi tập hợp của hơn 10 thân phận như bà Tình.
Các “đồng nghiệp” của bà Tình: Bà Hoa, bà Hạo, bà Chính, bà Liên… năm
ngay cũng đều trên 70 tuổi cả. Bà Hạo đã 78 tuổi nên là chị cả của
xóm.

Bà Tình bảo: “Bà Hạo khổ lắm, không chồng, không con. Từ cái thời
nhà bà ấy còn ở cửa biển, chồng con đi đánh bắt xa bờ, gặp bão rồi
không trở về nữa…”

Bà chị cả của xóm thuyền gầm cầu quanh năm suốt tháng làm bạn với lọ dầu gió bởi chỉ cần thay đổi thời tiết là bà ốm.

Bà Hạo nay đã mắt mờ, lưng còng, chân run nên thi thoảng mới có vị khách mạo hiểm lên thuyền của bà.
Các bà trong xóm thường san sẻ khách cho bà Hạo để bà có thể kiếm cơm qua ngày.

Trong đợt lũ lịch sử năm ngoái ở Hội An, bà Hạo mò mẫm chèo thuyền
giữa phố, va phải cọc đèn đường khiến con thuyền cũ nát bị thủng một
lỗ to, không có cách gì vá lại được. Thế là bà Hạo mất đi phương
tiên mưu sinh duy nhất.

Sau đợt lũ lịch sử đó, các bà trong “xóm thuyền gầm cầu” cũng gắng
sức gom góp, người vài chục, người đôi trăm để bà Hạo mua lại con
thuyền khác.
Bà Tình cũng ủng hộ bà Hạo 150 nghìn. Bà Tình cười xoà: “Chị Hạo có
còn nhớ gì nữa đâu, bắt đầu lẩm cẩm rồi. Cùng khổ như nhau cả, nợ nần
làm chi, có chị, có em là vui rồi”.

Có lần, bà Liên chở được hai ông khách nước ngoài đi du ngoạn. Sau
khi khám phá hết ven bờ sông Hoài, ông khách đưa cho bà một đồng xanh
xanh. Chả biết là tiền gì, bà cứ cầm. Khi mang về xóm thuyền, mọi
người cứ rủ rỉ hỏi nhau: Tiền ni là tiền nước mô, có mua bán được
không?

Chị em ở xóm thuyền này luôn san sẻ giúp đỡ nhau.

Rồi các bà cầm lên cho ông Bình – xe ôm – ở đầu phố để hỏi. Ông
Bình mang đồng tiền đó đi một hồi rồi đổi được 20 nghìn. Từ đó, chị em
ở “xóm gầm cầu” cứ kháo nhau: Nếu khách đưa tiền lạ cứ cầm nhé, đổi
được nhiều tiền lắm đó!

Chỉ cách cái “xóm thuyền gầm cầu” ấy chừng 5-10m là đường Bạch Đằng
– một trong những tuyến đường du lịch chính của phố cổ Hội An, những
đồng tiền xanh đó, người ta giao dịch hàng ngày. Thậm chí, các biển
báo giá đều bằng USD nhưng với người dân xóm gầm cầu thì thật xa lạ.

Họ không hề biết rằng, họ đã mất đất, mất nghề, khiến càng ngày,
cuộc sống càng eo hẹp và cơ cực là để đưa những đồng tiền xanh xanh ấy
về với Hội An.

Bao giờ họ gọi con tui?

Bà Liên có 3 người con, thằng cả đi làm xe ôm trên phố, đã lập gia
đình nên tạm coi như yên phận. Hai đứa còn lại thì theo vào Sài Gòn
làm thuê. Bà Liên cũng ôm lời hứa từ chính quyền như bà Tình “…sẽ
nhận con bà vào làm cho khách sạn, nhà hàng, lương cao…” qua hơn 10
năm để rồi thất vọng.

Thành ra, thanh niên của các xóm chài ven biển Hội An đều tha
phương cầu thực, để lại những thân già lam lũ, bòn nhặt từng đồng tiền
lẻ ở khu đô thị nổi tiếng, sầm uất bậc nhất miền Trung.

Tranh thủ lúc chờ khách, vớt củi về đun.

“Đời tôi coi như bỏ đi rồi chú ạ, còn chúng nó (các con bà) muốn
về quê sinh sống cũng không có đường về. Về đây thì làm chi kiếm cái
ăn bây giờ?”. Bà Liên trút tiếng thở dài não lòng.

Với bà Tình, bà Liên, bà Hạo, có lẽ giấc mơ của họ chỉ đơn giản
là: bao giờ cho đến ngày xưa – cái ngày cách đây hơn 10 năm về trước,
khi chưa có dự án này, kế hoạch nọ thì gia đình các bà tuy không dư
giả nhưng gia đình không phải tan đàn xẻ nghé như bây giờ.

Với những cư dân ở “xóm thuyền gầm cầu” này, ngoài những lúc chở
khách thì chỉ biết nằm dài trên thuyền nghe loa phát thanh công cộng ở
đầu phố. Tuổi cao, tai nghễnh ngãng, nghe câu được câu chăng, thế mà
vừa rồi có cái hội thảo tìm kiếm nhân sự cho các resort, khách sạn ở Hội An – Đà Nẵng, loa phát thanh có thông báo: “… cần tuyển 7000 nhân viên phục vụ cho các resort,
khách sạn trong vòng 2 năm tới…”. Bà Tình thở dài rồi quay sang hỏi:
“Thiếu nhiều người thế không biết họ có gọi con tôi đi làm không
chú?”.

NGUỒN: http://bee.net.vn/channel/1988/201010/Tan-tro-doi-sau-cuoc-choi-du-lich-1773098/




Thời đi học, tôi được dạy rằng: Chỉ có xã hội TƯ BẢN mới BÓC LỘT TÀN TỆ, TẬN XƯƠNG TẬN TỦY người lao động, tới mức làm bần cùng hóa một bộ phận xã hội.

Thời đi làm, khi lập hồ sơ xếp hạng khu di tích Đô thị cổ Hội An, dù đã biết rồi du lịch sẽ ảnh hưởng đến các di tích, nhưng TÔI KHÔNG THỂ NGỜ chính tôi cũng vô tình đẩy nhiều đồng bào vào cảnh ngộ như thế này.

TƯ DUY HIỆN NAY CỦA NGÀNH VĂN HÓA, TRƯỚC TIÊN LÀ KINH DOANH, KHAI THÁC DI TÍCH, DI SẢN (nghe như từ của Lâm tặc vậy).

TRONG KẾ HOẠCH PHÁT TRIỂN KINH TẾ XÃ HỘI CỦA BẤT CỨ ĐỊA PHƯƠNG NÀO (VÀ CỦA CẢ QUỐC GIA NÀY) CŨNG CÓ MỤC ĐẨY MẠNH DU DỊCH.

ĐẨY MẠNH ĐẾN MỨC BẦN CÙNG HÓA MỘT BỘ PHẬN KHÔNG NHỎ DÂN CHÚNG THÌ RÕ RÀNG KHÔNG THỂ LÀ “CỦA DÂN – DO DÂN -VÌ DÂN”.

Những mảnh đời lam lũ như bà Tình, bà Liên, bà Hạo… đáng ra vẫn có thể tự nuôi sống chính họ, nay “tan đàn xẻ nghé”, sống không có tương lai.

TÔI TỰ THẤY MÌNH CŨNG CÓ TỘI KHÔNG NHỎ.

GIÁ CỨ ĐỂ MẶC HỘI AN TRÔI ĐI TRONG NẾP
SỐNG XƯA CŨ, TRẦM LẶNG, CHẬM RÃI CỦA MỘT CÁI THỊ XÃ BỊ BỎ QUÊN, CÓ LẼ
NGƯỜI DÂN Ở ĐẤY NGHÈO NHƯNG KHÔNG ĐÓI KHỔ ĐẾN BẦN CÙNG NHƯ BÂY GIỜ.

KHỐN NẠN LÀ TÔI CHẲNG BIẾT PHẢI LÀM GÌ ĐỂ CHUỘC TỘI !

[Hasuongkch]

Ôi!... C/s...
Lại nhớ câu chuyện của những đứa trẻ làng X mà mình đọc được trong cuốn sách "Nhân học du lịch"...
Những cảnh này còn những đâu? ai sẽ hiểu cho họ? Và đến bao giờ... đến đên bao giờ các nhà làm dự án ở VN biết tính cho họ trong 1 phần nhỏ dự án của mình nhỉ?..

[apollo]

hehe...cái gì cũng có cái giá của nó! Nhất tướng công thành vạn cốt khô..Quy luật đó không phụ thuộc vào chế độ hay trạng thái phưong thức sản xuất nào..

[Sponsored content]