“ Điện không xà” chùa Khôi Nguyên – sự phát triển của kết cấu gạch thời Minh.

[atena]

“ Điện không xà” là một kiểu kiến trúc mới ra đời từ thời Minh. Sự ra đời muộn màng này là kết quả của sự ảnh hưởng của Phật giáo Lạt Ma; bằng chứng là không thể tìm thấy một kiến trúc nhà toàn vòm nào trong lịch sử kiến trúc Trung Quốc trước đó.
Mái vòm có thể được xây dựng theo hai kiểu: vòm được xây dựng trên trục dọc của công trình, tường phía trước và tường phía sau là tường chịu lực, rất dày được gắn cửa sổ và cửa ra vào sâu bên trong, chỉ có rất ít ánh sáng lọt vào; vòm được xây dựng trên trục ngang của công trình với nhiều vòm nối tiếp, các bức tường hai bên là tường chịu lực, được xây dựng đặc biệt dày, nhờ kiểu kết cấu này công trình thu được nhiều ánh sáng hơn.
Tuy nhiên kết cấu vòm không tinh tế bằng kiến trúc gỗ và cũng khó thực hiện nên kiểu điện không xà không phổ biến rộng rãi ở Trung Quốc.
Điện không xa chùa Khôi Nguyên được xây dựng vào năm 1618 ở Tô Châu. Công trình gồm 2 tầng; trong bức tường giữa của mỗi tầng có 6 cột và một hàng công xôn nhô ra phía mái giống công xôn kết cấu gỗ. Vòm điện được xây dọc theo trục dài của công trình; ba cửa vòm được trổ ra ở tầng dưới, tầng trên bố trí năm vòm, vòm giữa dùng làm cửa sổ, bốn vòm xung quanh tạo thành những khám tường. Ảnh hưởng của kiến trúc gỗ còn in đậm; sự bố trí các trụ gạch giống như bố trí các trụ gỗ trong một tòa nhà 7 gian ở mặt trước trong kiến trúc truyền thống Trung Quốc. Điều này cho thấy rằng tuy là một loại hình kiến trúc mang yếu tố ngoại nhập nhưng đã được người Trung Quốc kết hợp hài hòa với kiến trúc truyền thống tạo nên những yếu tố đặc sắc cho công trình.