Khảo cổ học dưới nước...

[Hasuongkch]

Khảo cổ học dưới nước là một bộ phận của khảo cổ học hoạt động ở môi trường nước.
Theo từ điển bách khoa thì khảo cổ học dưới nước được định nghĩa: “Khảo cổ học dưới nước là ngành khảo cổ học chuyên điều tra khai quật cac di tích, di vật ở dưới nước như ở đáy hồ, sông hay biển. Ngoài bộ đồ lặn, nhà khảo cổ học cần chuẩn bị thiết bị chuyên dụng cho hoạt động dưới nước. Đặc biêt những từ chuyên dụng cho khảo cổ học dưới nước. Khảo cổ học dưới nước bắt đầu phát triển từ những năm 50, đặc biệt được đẩy mạnh trong hai thập kỉ qua” .
“Người ta thường lấy sự kiện mùa đông năm 1853 – 1854 khi mực nước ở các hồ Thụy Sĩ xuống thấp làm xuất lộ những cột gỗ, đồ gốm và những hiện vật khác, tạo điều kiện cho việc nghiên cứu khảo cổ học là thời điểm khởi đầu của cuộc khai quật các con tàu đắm của khảo cổ học dưới nước”( ). Trên thế giới, hoạt động của khảo cổ học dưới nước không chỉ có chức năng, nhiệm vụ khảo sát và tiến hành khai quật các tàu đắm nằm ở đáy biển, đáy sông, mà cả những di chỉ phù sa, những di chỉ đất liền đã chìm xuống dưới nước, những hải cảng, những thành phố thậm chí là cả những vùng lãnh thổ rộng lớn ngày nay bị ngập nước sau những biến đổi của các hiện tượng tự nhiên.
Khảo cổ học dưới nước đã khá phát triển ở Châu Âu và có đóng góp đáng kể cho việc nghiên cứu lịch sử. Khảo cổ học dưới nước cũng đã bắt đầu phát triển ở một số nước Đông Nam Á như Philippines, Indonesia, Malaysia, Thailand….
Ở Việt Nam, khảo cổ học dưới nước còn là một ngành khá là mới mẻ. Những phát hiện ngẫu nhiên của các thợ lặn nghiệp dư như tìm thấy ở sông Sài Gòn rìu đá, nồi đồng, đồ gốm, đại bác, thuyền độc mộc… ; ở lòng sông Đông Nai tìm được rìu đá, tiền đồng, tượng thần Visnu đá, đồ đất nung…. Và đáng chú ý hơn cả là việc khai quật 5 con tàu đắm ở vùng biển Việt Nam đã cho chúng ta thấy ngành này đang được quan tâm và đang từng bước phát triển.